Haberi Sesli dinle
Getting your Trinity Audio player ready... |
Özel Atakent Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Ömer DEMİRTAŞ, ayrıntılı ultrasonun tetkikinin tanı ve tedavideki önemine vurgu yaptı.
“Ayrıntılı ultrason, halk arasında renkli ultrason ya da anomali taraması olarakta bilinen ve ortalama 19. Ve 23. gebelik haftalarında uygulanan bir inceleme yöntemidir. Bebeğin organ taslaklarının çoğunun geliştiği ve bir bütün olarak en net görülebilmesine fırsat veren ultrason şeklidir. Ayrıntılı ultrasonda bebek ve bebeğin organları detaylı bir şekilde incelenir. Burada amaç bebekte ve organlarında gözle görülebilir major hastalıklara ait bulguların olup olmadığını tespit etmektir. Özellikle kromozomal bozuklukları ve sendromlu bebeklerde bazı ultrason bulguları tespit edilebilmektedir. Bu gibi durumlar söz konusu olduğunda anne adayı perinatoloji yani yüksek riskli gebelikler ile ilgilenen bölümlere yönlendirilmektedir. Fetal anomali taraması; her gebelikte uygulanan rutin bir uygulamalıdır. Bebeklerde anomali varlığını araştırmak için uygulanmaktadır. Ayrıntılı ultrasonun tanı gücünü belirleyen bazı faktörler vardır. Örneğin bazı organ sistemleri çok erken haftalarda gelişimini tamamlarken bazılarının farklılaşması (sindirim ve merkezi sinir sistemi gibi) gebeliğin son dönemlerine kadar devam etmektedir. Bazı doğumsal kusurlar da ilk belirtilerini doğum sonrası erken veya geç dönemde verirler. Major anomalilerin çoğu erken dönemde görünebilirken bazı minör bozukluklar ya da metabolik hastalıklar ultrasonda bulgu vermeyebilirler. En deneyimli ve profesyonel uzmanlar dahi yüzde yüz tanı gücü ile anomalisi taraması yapamayabilir. Bu yönü ile kısıtlılıkları olmakla beraber anne adaylarını rahatlatan ve gebelik döneminin en önemli testlerinden biridir. Ayrıntılı ultrason, yaklaşık olarak 30 dakikada tamamlanmaktadır. Bazı durumlarda 3-4 hafta sonra yeniden uygulanması gerekebilir. Ancak düşük risk grubundaki sağlıklı gebeliklerde bir kere yapılması yeterli olacaktır.
Ayrıntılı ultrasonda hangi bölgeler taranmaktadır
Bebeğin ölçümleri, haftası ile uyumu
Bebeğin suyu
Bebeğin beslendiği kısım (plasenta)
Bebeğin kafatası e beyin
Göğüs kafesi içerisi (akciğer ve kalp)
Omurga
karın içi organlar (mide, böbrek, idrar toerbası ve barsaklar)
Kollar ve bacaklardaki uzun kemiklerin sayı ve yapıları
Yüz (yarık damak dudak)
Ayrıntılı ultrason ne zaman yapılır?
Ayrıntılı ultrason için farklı ülkeler farklı haftalar belirlemiştir. 18-22 hafta ya da 20-24 haftaya kadar ayrıntılı ultrason yapılabilmektedir. Bazı organlar gelişme döneminde olduğundan eğer erken haftalarda yapıldı ise ultrason, 1 ay sonra tekrar hasta çağırılabilmektedir. Özellikle kalp ve beyin incelemesi 22 haftada tekrar edilebilmektedir.
Ayrıntılı ultrason, renkli ultrason ve 3-4 boyutlu ultrason farkları nelerdir?
Ayrıntılı ultrason, renkli ultrason ve 3-4 boyutlu ultrason terimlerinin hepsi farklı amaçlar için kullanılmaktadır. Ayrıntılı ultrason 2 boyutlu olarak tanımlanan siyah-beyaz kesit veren ultrasondur. Renkli ultrason her ne kadar halk arasında ayrıntılı ultrason olarak bilinmekte ise de bebeğin kan akımlarının renkli olarak incelendiği ultrason şeklidir. 3 ya da 4 boyutlu ultrason yalnızca bebeğin elleri ve yüzü, kolları, bacakları daha gerçekçi bir görüntüyle aileye sunulduğu ultrason tipidir.
Ayrıntılı ultrason ile her anomali kesin olarak teşhis edilir mi?
Ayrıntılı ultrasonografi, en tecrübeli ve en iyi merkezlerde dahi uygulansa, yüzde yüz bütün hastalıkları tespit edemez. Yaklaşık olarak %70-80 oranında anomalinin tespit edilmesine yardımcı olmaktadır. Bazı anomaliler ultrasonda görülemeyebilmektedir. Bir gebe için her türlü tetkik ve inceleme, bütün tecrübeli uzmanlarca, en iyi merkezlerde dahi takip edilse kimsenin bilemeyeceği %3 lük bir bazal anomali riski mevcuttur ve her gebe bu risk oranı ile ile gebeliğe adım atmaktadır. Ayrıntılı ultrasonda amaç bariz tespit edilebilecek özellikle major anomaliler gibi problemlerin atlanmamasıdır.