Haberi Sesli dinle
Getting your Trinity Audio player ready... |
Adet düzeninde sapma, gecikme veya ara kanama yaşamayan kadın yok gibidir. Bu gibi düzensiz kanamalar ( Anormal Üterin Kanama – Disfonksiyonel Kanama), jinekolojik şikayetlerin % 10′ unu meydana getirir. Düzensiz kanamalar en sık ergenlik başlangıcında ve menopoza yakın dönemlerde görülür diye belirten Özel Atakent Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Opr. Dr. Ahmet ZARE bilgilendiriyor.
Adet kanaması miktarının veya ritminin bozulması ile belirti veren düzensiz kanamalar, genelde beyin, hipofiz ve yumurtalıklar arasındaki hormonal dengenin bozulmasından kaynaklanır. Bu durum östrojen hormonu ile progesteron arasındaki dengenin değişmesine yol açarak “Disfonksiyonel Uterin Kanamalar”, “Endometrial Hiperplazi” ve “Over Kistleri” gibi hastalıkların oluşmasına sebebiyet verebilir.
Adet düzenindeki sapmalar normal değildir. Kadın üreme sistemindeki tüm rahatsızlıklar genelde adet düzensizlikleriyle kendini belli eder. Bu sebeple tüm düzensiz kanamaların araştırılması gerekir. Bununla birlikte adet düzensizliği her zaman miyom ya da kanserin belirtisi değildir. Temelinde anatomik patoloji olmadığı halde normal adet döngüsünde meydana gelen anormal kanamalara “Disfonksiyonel Uterin Kanama “ denir.
SAAT GİBİ İŞLEYEN BU MEKANİZMANIN BOZULMASINA NE SEBEP OLABİLİR?
Son yüzyılın öne çıkan popüler hastalığı olan stres, sıkıntı ve yaşanan üzüntüler,
Hormonal anormallikler ( Hipotroidi, Hiperprolaktinemi, hipertroidi vb.)
Bir kısım ilaçların yan etkisi,
Ağır egzersizler,
Ani ve aşırı kilo kaybı,
Adetin yeni başladığı ve henüz düzene girmediği “Puberte Dönemi”,
Menopaza girmeden önce adetlerin aksamaya başladığı iki yıllık dönem olan “Perimenopozal Dönem”
ANORMAL UTERİN KANAMALAR KENDİ İÇİNDE İKİYE AYRILIR
Anormal uterin kanamalar, “Ovulatuar ( yumurta hücresi olan )” ve “Anovülatuar ( yumurta hücresi olmayan )” olmak üzere iki çeşittir.
Ovulatuar kanamalar, genelde üreme çağındaki kadınlarda görülür. FSH eksikliği, yumurta gelişimini ve çatlamasını geciktirir. Eğer yumurta hücresinin FSH’ a duyarlılığı artmışsa, bu hücre vaktinden önce gelişir ve çatlar. Dolayısıyla polimenore ortaya çıkar.
Gelişen yumurta hücresinin çatlamaması sonucunda östrojen salgılanmaya devam eder. Yumurtlama olmadığından progesteron yeteri kadar salınamaz ve kalınlaşan endometrium bir süre sonra kırılır ve kanar. Bu kanamalara “Anovülatuar” denir. Anovülatuar sikluslara, ergenliğe geçiş döneminde olan kişlerde ve şişman hastalarda sık rastlanır.
ANORMAL UTERİN KANAMADA HORMONAL ETKİLER
Sürekli yenilenen ve her ay değişen bir doku olan “Endometrium”, östrojene ve progesterona karşı hassastır. Östrojen ve progesteronun endometriuma karşı düzensiz etkileri, anormal uterin kanamaya neden olur. Bu tür kanamalar 5 çeşittir.
Östrojen Çekilme Kanaması: Progesteronun bir etkisinin olmadığı bu kanama, dışarıdan verilen östrojenin kesilmesi ya da cerrahi ile iki yumurtalığın da alındığı durumlarda görülür.
Östrojen Kırılma Kanaması: Endometriumda östrojen uyarısı devam ettikçe fazla gelişmiş ve kalınlaşmış kısımlarda kanlanma ve dolayısı ile beslenme bozuklukları başlar ve bu kısımlar dökülerek kanamaya neden olur. Disfonksiyonel uterin kanamaların altında yatan en önemli mekanizma östrojen kırılma kanamasıdır.
Progesteron Çekilme Kanaması:Östrojenle uyarılmış ve kalınlaşmış olan endometrium yumurtlamanın ardından progesteronun etkisi altına girer ve artık kalınlaşmaz. Progesteron ortamdan çekildiğinde ise endometrium üzerindeki destek ortadan kalkar ve tüm fonksiyonel endometrium dökülerek kanamaya neden olur. Normal adet kanamaları ve doğum kontrol hapı kullanan kişilerde ilaç bittikten sonra görülen kanama bu türdendir.
Progesteron Kırılma Kanaması: Progesteron düzeyinin endometrium kalınlığını korumaya yetmemesi sonucunda oluşan kanamadır.
Atrofi Kanaması: Östrojen ve progesteronun yeterli miktarlarda bulunmamasına bağlı olarak gelişen kanamalardır. Menopoz sonrası dönemde görülürler.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Uygulanacak tedavi yöntemi kanama miktarı ve nedenine göre değişir. Anormal uterin kanamalarda östrojen ve progesteron içeren doğum kontrol haplarının kullanılması kanamayı durdurabilir ve düzenli hale getirir. Ağır kanamalı durumlarda daha yüksek dozda östrojen ve progesteron içeren diğer ilaçlar kullanılabilir. Bu gibi hormonal ilaç tedavisi başarı göstermezse tedavi amaçlı cerrahi küretaj uygulaması yapılabilir.