TETANOS NASIL BULAŞIR, BELİRTİLERİ NELERDİR?

Özel Atakent Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. M. Salim AKSOY, sinir sistemini etkileyen akut ve kas kasılmaları ile karakterize bir enfeksiyon hastalığı olan “Tetanos” hakkında uyardı.

“ Tetanos, yaralara bulaşan “Clostridium tetani” adlı bakterinin ve hazırladığı zehrin vücuda girmesiyle ortaya çıkan ve genellikle öldürücü enfeksiyon oluşturan bir hastalıktır. Bu bakteri uygun koşulların yokluğunda spor biçiminde dinlenme evresine girer ve toprak gibi kuru ortamlarda bile yıllarca sürebilen bir dönemin ardından uygun koşullarda yeniden etkinleşerek çoğalır. Hastalığı yapıcı bakteri toprakta, bazı insan ve hayvanların barsaklarında ve dışkılarında bulunur. Hemen her türlü yaralanma sonucunda bakteri yaraya bulaşabilir ve hastalığa yol açabilir. Toprak, dışkı ya da başka atıklarla kirlenmiş sivri cisimlerin ya da kıymıkların yol açtığı yaralanmalar özellikle tehlikelidir.

Tetanosun kuluçka dönemi birkaç günden başlayarak birkaç hafta ya da aya kadar uzayabilir. Baş ağrısı, gerginlik, kolayca uyarılma, çenede ağrı ve sertlik, karın ve bel ağrısı, yutma güçlüğü, ağzı açmada zorluk, yüz kaslarındaki gevşeyemeyen kasılma nedeniyle yüzde acı bir gülümseme görünümü başlıca belirtileri oluşturur. Yaralanma sırasında yara önemsiz olarak görülebilir ve hatta sinir sistemi hastalığı sırasında iyileşmiş olarak da görülebilir.

Tetanosa yakalanan hastaların öncelikle hastanede tedavi edilmesi gerekir. Hastaya sakinleştirici ve havale önleyici ilaçlar, bakteri öldürücüler ve zehri etkisizleştirici verilerek genel önlemler alınır. Hastaların loş ve gürültüsüz bir odada tedavi edilmeleri gerekir. Tetanos hastalığına karşı en iyi korunma, tetanos aşısının belirli aralıklarla yapılmasıdır. Tetanos aşısı, zehrin etkisi azaltılmış biçimidir. Gelişmekte olan ülkelerde yenidoğan çocukları doğum sürecinde tetanos mikrobu bulaşından korumak için, anneler gebeliklerinin son 3 ayında aşılanır. Yenidoğan çocukların aşı takviminde, 2, 4, 6 ve 18. Aylarındaki karma aşılarında tetanos aşısı vardır. Tetanos aşısı 10 yıl sonra etkisini kaybeder. Okul çağında hatırlatma aşısı yapılmalıdır. Hiç aşılanmamış ve aşılanması eksik , bilinmeyen erişkinlere; ilk doz ve ilk dozdan 4 hafta, ikinci dozdan 6 ay, üçüncü dozdan 1 yıl, dördüncü dozdan 1 yıl sonra olmak üzere toplam 5 doz biçiminde aşı yapılmalıdır. Aşı Td şeklinde yani tetanos ve difteri toksini şeklinde olabilir. Daha sonra ise her 10 yılda bir difteri ve tetanos aşısı yapılmalıdır.