4. YALOVA ARONYASI HASAT GÜNÜ KARADERE’DE YAPILDI

Yalova İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından Bakanlık ve İl Özel İdare Destekleriyle tesis ettirilen Organik Aronya bahçelerinde 2023 yılı hasat sezonu Altınova İlçesine bağlı Karadere köyünde düzenlenen hasat günüyle başladı.

Hasat Gününe Vali Dr. Hülya Kaya, Milletvekili Ahmet Büyükgümüş, İl Müdürü Suat Parıldar, Yalova Belediye Başkanı Mustafa Tutuk, Çiftlikköy Kaymakamı Ömer Bilgin, Altınova Belediye Başkanı Dr. Metin Oral, Yalova Üniversitesi Rektörü Prof.Dr. Mehmet Bahçekapılı, İl Genel Meclisi Başkanı Hasan Soygüzel, İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Ümit Yılmaz, Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Cemil Demiryürek, Spro Yorumcusu Osman Tamburacı, İl Müdürleri, Siyasi Parti ve STK. Temsilcileri, Kooperatif ve Birlik Başkanları, vatandaşlar ve çiftçiler katıldı.

Programda bahçe sahibi Gönül Elitaş’ın açılış konuşmasının ardından kürsüye gelen Altınova Belediye Başkanı Dr. Metin Oral; “Aronya bölgemizde yeni bir ürün. Ciddi bir şekilde bizim Tıbbi Aromatik Bitkiler bahçemizle de entegre ve bölgeye katkı sağlayacak bir ürün. Üreticilerimize hayırlı olmasını ve bölgemize de önemli bir reklam katkısı olmasını diliyorum” dedi.

İl Müdürü Suat Parıldar da yaptığı konuşmada; “Her yıl süregelen bir gelenekle bu yıl dördüncüsünü düzenlediğimiz, emeklerimizin meyvesini aldığımız bu güzel ve gururlu güne Yalova Aronyası Hasat Gününe hepiniz hoş geldiniz. Yalova Aronyası Hasat Gününü ilk yıl Merkez ilçemiz Safran köyünde, ikinci yıl Çınarcık İlçemiz Şenköy de, üçüncüsünü Çiftlikköy İlçemiz İlyasköy’de dördüncüsünü ise bugün burada düzenliyoruz. Allah nasip ederse önümüzdeki yıllarda da şenliğe dönüşmesini istediğimiz Yalova Aronyası Hasat Günümüzü Yalova’nın her ilçesinde yapmaya devam edeceğiz. Ayrıca 7 Eylülde Aronya üreticileri ile tüketicileri bir araya getirmek amacı ile Yalova’mızın güzide mekanı Yürüyen Köşkte  “İpek Yolunda Bir Akşamüstü Molası 2. Aronya Günleri” ni düzenleyeceğiz, şimdiden sizleri bu günümüze davet ediyorum.

Yalova ülkemizin en küçük yüzölçümüne sahip il olması nedeni ile tarım alanları az ama çok değerli bir ilimizdir. İlimizin tarım parsellerinin yüzde 72,5’i 5 dekar ve altında büyüklüktedir. Bu sebeple birim alandan katma değeri yüksek ürünlere öncelik verilmektedir. Aronya’da bu ürünlerden birisidir.

Aronyanın ülkemizde ve ilimizdeki hikayesi 2012 yılında başlatılan adaptasyon çalışmaları ile başlamış, çiftçi şartlarında denemelerine İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüz tarafından 2017 yılında İl Özel İdaresinin destekleri ile kurulan ilk demonstrasyon bahçelerinde  start verilmiştir.

Yalova’da çiftçi parselinde kurduğumuz ilk Aronya bahçesi üzerinden 6 yıl geçti ve bugün il genelinde 150 çiftçi ile 471 dekar alanda Aronya üretimi gerçekleştirilmektedir. 2020 yılında 7-8 tonluk bir rekolte elde edilmişken bu üretim rakamı 2021 yılında yaklaşık 27 ton, 2022 yılında yaklaşık 96 ton gerçekleşmiş olup, 2023 yılında ise 130-150 ton arası rekolte beklemekteyiz. Bahçelerimiz tam verime geldiklerinde yaklaşık 500 ton ürün alınabilecektir.

Birim alanda getirisi yüksek ürünlerden birisi olması sebebiyle aronya meyvesinin ilimizin üretim alanlarında yaygınlaştırılması amacıyla İl Müdürlüğümüz tarafından hazırlanan çeşitli projelerle 2017-2022 yılları arasında 144 çiftçimize 61.462 adet sertifikalı “NeroveViking” çeşidifidandağıtılmış ve 359 dekar aronya bahçesi kurulumu için 835.222 TL hibe desteği sağlanmıştır. “Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi” çatı projesi kapsamında 2023 yılının sonbahar döneminde uygulanacak olan “Yalova İlinde Tıbbi ve Aromatik Bitkiler (Aronya ve Yaban Mersini) Yetiştiriciliğinin Geliştirilmesi Projesi” ile 25 dekar alan aronya üretimine kazandırılacaktır.

Organik Sertifikalı Aronya üretiminin yaygınlaştırılması ve Organik Aronya üretici sayısının artırılması çalışmalarımız devam etmektedir. Yalova’da üretimi her geçen gün artan Aronya üretim alanlarının önümüzdeki süreçte tümünü organik tarıma geçirmeyi hedefliyoruz.

İlimizde üretim faaliyetine başlayan Aronya bahçeleri için 2020 yılında “Çiftlikköy Ziraat Odası Grup Sertifikasyonu” şeklinde başlatılan Yalova İl Özel İdaresi destekli “Organik Aronya Üretiminin Yaygınlaştırılması ve Desteklenmesi” projesine 2021 yılında devam edilmiş ve 2022 yılında ise “Yalova Ziraat Odası Grup Sertifikasyonu” ile sürdürülmüştür. Ayrıca aynı Bakanlığımız desteğiyle uygulanan “Organiğin Hası, Yalova Aronyası Projesi” ile birlikte 49 üreticimize ait 213 dekar alanda sertifikasyon desteği verilmiştir. 2022 yılında organik geçiş sürecini tamamlayan 9 çiftçimize laboratuvar analizi desteği de sağlanarak “Organik Sertifikaları” teslim edilmiştir. 2023 yılında da yine Bakanlığımızın desteğiyle uygulanan “Organiğin Hası, Yalova Aronyası Projesi” ile birlikte 45 üreticimize ait 200 dekar alanda sertifikasyon desteği verilmiştir. Organik geçiş sürecini tamamlayan 14 çiftçimize laboratuvar analizi desteği de sağlanarak Organik Ürün Sertifikasını buğün üreticilerimize vereceğiz. İl Müdürlüğümüzün çalışmaları neticesinde 2020 yılında Aronya tıbbi aromatik bitkiler sınıfına ve Bakanlığımızın destekleme kapsamına da alınmış durumdadır.

Ayrıca ülkemizde ilk olarak “Organik Sertifikalı” ve “Coğrafi İşaretli” Aronya hasadı 2021 yılı Eylül ayında İlimizde yapılmıştır.

Yürüttüğümüz çalışmalarda aronya meyvesinin ilimizin ekolojik koşullarında meyve irilik, verim ve biyokimyasal özellikleri bakımından farklılaştığı tespit edilmiştir. İl Müdürlüğümüzün başvurusu ve Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü ile ortak çalışmalarımız neticesinde aronyanın bu özellikleri Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 24 Haziran 2021 tarihinde “Yalova Aronyası” adıyla coğrafi işaretle tescil edilmiştir.

Yalova Aronyası Coğrafi İşaret ve Organik Sertifika ile nitelik kazanmış olup tüm aronya alıcılarının dikkatinin Yalova’lı aronya üreticilerinin üzerine çekilmesine vesile olmuştur. Üreticilerimiz bu fırsatı iyi değerlendirerek rekabetçi bir fiyat ve kalite anlayışı içerisinde üretimlerini sürdürmektedirler.

Tüm bu çalışmalarla kividen sonra Yalova Aronyası bölgenin “24 ayar altını” olarak Yalova’ya kazandırılmıştır. Yalova Aronyası, üreticilerimizin önemli tarımsal gelir kaynaklarından biri haline gelmiştir.

Aronyanın içeriğindeki antosiyanin maddesinin, bağışıklık sistemini güçlendirdiğini, kalp ve damar rahatsızlıklarının tedavisinde olumlu etkilerinin bulunduğunu, hücre yenilemesini sağladığı bilim insanları tarafından yapılan çalışmalarla da belgelenmiştir.

Aronyanın yaş meyve olarak tüketilmesi yanında kurutularak tüketilmesi kurabiye, yoğurt, pestil, cezerye gibi ürünlerle birlikte kullanımı konusunda çalışmalar yürütülmektedir. Aronyanın meyve suyu, çay, aronyalı dondurma şeklinde de tüketilmesi için çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmaları ile her geçen gün artan aronya talebinin yanı sıra, üretim alanları da hızla artmaktadır.

Yalova Özel İdaresi tarafından başvurusu yapılan Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü ve Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ile ortaklaşa yürüttüğümüz “Üzümsü Meyvelerle Yalova’da Kır Kent El Ele Projesi” ni Doğu Marmara Kalkınma Ajansı desteği ile hayata geçirdik. Proje bütçesi 2.752.155 TL, Kalkınma Ajansı desteği ise 1.788.901 TL’dir, geriye kalan 963.254 TL’lik kısmını ise Özel İdare ve proje ortaklarımızla karşılayacağız. Bu proje ile kivi başta olmak üzere karamürver, aronya ve çilek gibi üzümsü meyvelerin üretiminin yoğun şekilde gerçekleştirildiği Yalova’da bu ürünlere yönelik meyve suyu üretim tesisi kurulması ve 10 dekar yeni Aronya bahçesi kurarak sosyal yardım alanlar öncelikli olmak üzere belirlenecek işsiz genç ve kadınların buradan gelir elde etmesini amaçlamaktayız.

Bu gün hasat için geldiğimiz bahçenin sahibi Gönül hanımında üyesi olduğu ve Aronya üreticilerimizin 2022 yılında kurdukları “Sınırlı Sorumlu Marcel Aronya ve Tıbbi Aromatik Bitkiler Kadın Gelişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi” ile örgütlenmiş olması sektörü daha güçlü hale getirecektir. Kooperatif tarafından başta kooperatif üyesi üreticilerden alınan aronya meyveleri taze ve işlenmiş şekilde toptan veya perakende olarak tüketicilere satışa başlanmış durumdadır. Kooperatifimizin kurulmasında emeği geçen tüm üreticilerimize Başkan ve yönetim kurulu nezdinde teşekkürlerimizi sunuyorum. Kooperatif faaliyetlerinde her türlü desteği veriyoruz, vermeye de devam edeceğiz.

İl Müdürlüğü olarak 2022 yılında bitkisel, hayvansal ve su ürünleri konularında hazırlanan 33 projenin 26’sı uygulanmış olup, söz konusu projelere Bakanlığımız, Yalova İl Özel İdaresi ve Doğu Marmara Kalkınma Ajansı tarafından sağlanan destekle 16,2 Milyon TL kamu kaynağı kullanılmıştır. Yaklaşık 4 Milyon TL çiftçi katkısı da sağlanan projelerimizin 7,7 Milyon TL’lik kısmı üreticilerimize doğrudan hibe desteği olarak uygulanmıştır.

Diğer Projelerimizden bahsedecek olursak; 2023 yılında ise bitkisel, hayvansal ve su ürünleri konularında uygulanmak üzere hazırladığımız 27 proje bulunmaktadır. Bakanlığımız, İl Özel İdare ve Doğu Marmara Kalkınma Ajansı kaynaklarından kamu desteği sağlanması ve üretici katkısı alınması şeklinde uygulanması planlanan projelerin tamamının onaylanması durumunda toplam 40 Milyon TL değerinde proje uygulanacaktır.

2023 yılında uygulanmak üzere hazırlanan projelerden ağustos ayı itibarıyla 18’si onaylanmış olup hâlihazırda 10’unun uygulamaları tamamlanmış durumdadır. Geriye kalan 9 projenin uygulamaları takvimine uygun şekilde yıl içerisinde uygulanacaktır. Uygulamaları tamamlanmış olan projeler kapsamında; 11.921.531,14 TL’lik kısmı Bakanlığımız, 2.442.135,43 TL’lik kısmı İl Özel İdaresi ve 2.866.346,32 TL’lik kısmı da üretici katkısı olmak üzere 17.230.012,89 TL proje değerine ulaşılmıştır. Toplamda 2.841 çiftçimize 4.164.05 dekar alan üretime kazandırılmıştır.

Tüm bu çalışmalara verdiği desteklerinden dolayı Sayın Valimize, projelerimizin hayata geçmesinde gerek Bakanlığımız gerekse Özel İdaresi nezdinde bizlerle birlikte çaba sarf eden Milletvekillerimize, Özel İdare Meclis Başkanımız ve Meclis Üyelerine, Genel Sekreterimiz, Yardımcıları ve proje ekibine çiftçilerimiz adına şükranlarımı sunuyorum.

Kıymetli Hazirun; 2020 yılında başlayan pandemi ile gıda yani tarım çok büyük bir önem kazanmıştır. Ekilmedik bir karış yerin kalmaması için elimizden gelen tüm gayreti göstereceğiz. Üreten herkesin yanındayız. Çiftçilerimize her türlü desteği vermeye devam edeceğiz. Emeklerinin karşılığını almalarına yardımcı olacağız. Gelecek tarımda olduğu için tarımda kullanılan topraklarımıza gözümüz gibi bakmalıyız. Üretim aşamasında ise kendimizi güvenceye almalıyız.

Bu kapsamda çiftçilerimizin faaliyetlerini daha güvenli yapmaları için de üretim alanlarını TARSİM sigortası yaptırmaya davet ediyorum.

Bu Hasat Günümüzün Yalova Aronyasının ve Yalova’mızın tanıtımına katkı sağladığı Yalova’mıza bir marka değeri kazandırdığı inancındayım. Bu vesileyle organizasyonda emeği geçen başta bahçe sahibi Gönül Hanıma ve diğer üreticilerimiz olmak üzere Yalova ve Altınova Belediyelerimize, İl Özel İdaresine, İl Milli Eğitim Müdürlüğü Uygulama Oteline, Yalova Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlığına her bir paydaşımıza ayrı ayrı teşekkür ediyorum.

Ayrıca konuşmamın başında belirtiğim 7 Eylülde Yürüyen Köşkte “İpek Yolunda Bir Akşamüstü Molası 2. Aronya Günleri” programımıza hepinizi davet ediyorum.

Tarlada izi olmayanın harmanda yüzü olmaz, harmanda yüzü ak olan siz değerli çiftçilerimizin ürününün bol, kazancının ise bereketli olmasını diliyor saygılar sunuyorum”dedi.  

İl Genel Meclisi Başkanı Hasan Soygüzel; “Bu aronya projemiz hayata geçirdiğimiz gurur projemiz haline geldi. Vatan toprağı kutsaldır kaderine terkedilemez. Yalovamız coğrafi konumu itibariyle çok ciddi bir göç alıyor ve rant baskısıyla karşı karşıya. Biz İl Müdürlüğümüzle geliştirdiğimiz projelerle bu arazilerden rant dışında gelir elde edilmesini sağlamaya çalışıyoruz. Arazilerin küçük parçalı olması nedeniyle de yüksek katma değerli ürünlere destek veriyoruz. Bu bahçeyi görünce de yaptığımız işin ne kadar isabetli olduğunu bir kez daha anlamış olduk. Desteklerimizi değişik tarımsal projelerde de artırarak devam edeceğiz” dedi.

Milletvekili Ahmet Büyükgümüş; “Yalova’daki çalışmalarla ilgili iki perspektifimiz var. Bunlardan biri şehir tarımını hayata geçirmek amacıyla Yalova’mızın coğrafi avantajını kullanarak yaygın ürünlerde önemli destek çalışmaları hayata geçirmek. Bizim çok büyük arazilerimiz yok ama verimli topraklarımız var. Bu verimli toprakları katma değerli ürünlerle buluşturacak çiftçilerimiz var. En büyük avantajlarımız bunlar. Yalova Organik Aronyasını tescil ettirerek coğrafi işaret kazandırdık. Arkasından Kivimiz, Yalova balımız, katma değerli tarımsal üretime bu sınırlı topraklarda Pazar ve katma değeri buluşturan ürünler geliştirmekti bu konuda da önemli aşamalar katettik. Şimdi başarmamız gereken üçüncü nokta ise bu geliştirdiğimiz ürünleri son kullanıcıyla buluşturacak merkez üssünü de Yalova da inşa etmek olacak. Bu amaçla yapılacak tüm çalışmaları destekleyeceğiz. Üreticimizin her zaman tam kadro yanındayız ve olmaya da devam edeceğiz”dedi.

Vali Dr. Hülya Kaya’da yaptığı konuşmada;”Yalova’yı tanımak adına çok güzel bir etkinlik oldu. 10 gün önce Yalova’ya Vali olarak atandım. Türkiye’nin en güzel illerinden bir tanesi Yalova. Yalova’ya Vali olarak atandığım için de çok mutluyum. İnşallah, sizlerle de güzel projeler gerçekleştireceğiz. Şunu söylemek istiyorum. Burada çok güzel bir başarı hikayesi çıkmış. 23 yıllık meslek hayatımda ilk defa böyle bir şey ile karşılaştım. Bu kadar güzel ve koordine olmuş bir ürün üzerinde planlı, kararlı ve çok mantıklı bir şekilde odaklanılmış ve bir marka olabilcek bir ürün ortaya çıkarılmış.

2017’de tohumu atılan aronyada bugün rekolte 150 tona kadar çıkmış. Bu inanılmaz bir rakam. Ürünün bir yetişme süresi vardır. Verim alabilmeniz için beklemeniz lazım. Bu 4 yılın sonunda 150 tona ulaşılmış. Bu çok güzel bir rakam. Yalova’nın toprağı çok az. Daha çok ormanlık alanlar mevcut. Daha çok yapılaşmanın olduğu, özellikle kaçak yapılaşmanın çok olduğu bir bölgede inanılmaz güzel çözüm olmuş. Çiftçi bu sayede kazanıyor. Yalova’nın dışarıda tanıtımı yapılabilecek bir ürün ortaya çıkmış.

Bir Vali olarak bu işin tanıtılması konusunda elimden gelen tüm desteği vereceğime dair söz veriyorum. Bu inanılmaz gayretleriniz ve başarı hikayenizden dolayı da buradaki bütün emeği geçenlere teşekkür ediyorum. İnşallah bu birlikteliğimiz devam eder. Bir projenin belli bir noktaya gelebilmesi emek ister. Ama ondan sonraki süreç de daha fazla emek ister. Sürdürülebilirlik noktasında her bir adım emek ister. Ben de bu yolda sizlerle beraber yürüyeceğime söz veriyorum. Umarım buradaki çalışmalar yurtdışına da açılır.

Yurtdışında özellikle antioksidan olarak kullanılan bir ürün. Biz bunun pazarlamasını ve tanıtımı bundan sonra hep birlikte üstleneceğiz. Özellikle YTSO’dan bunu rica ediyoruz. İnşallah çiftçilerimizin emeklerini alması için elimizden gelen desteği vereceğiz” dedi.

Konuşmaların ardından Organik Aronya üreticilerine sertifikaları Vali Dr. Hülya Kaya ve Protokol üyeleri tarafından verildi. Programa destek veren Yalova ve Altınova Belediye Başkanlarına, Ticaret ve Sanayi Odasına da plaket takdim edildi. Ardından da Yalova Müftüsü dua okudu ve protokol üyelerinin kurdele kesmesiyle Organik Aronya Hasadı başlatıldı. Vali ve diğer katılımcılar sembolik olarak Organik Aronya hasadını gerçekleştirdiler.