Haberi Sesli dinle
Getting your Trinity Audio player ready... |
Anavatanı Kuzey Amerika olan Aronya’nın 1900’lü yıllarda Avrupa’da yetiştirilmeye başladığı bilinmektedir. Ülkemizde 2000’li yıllardan sonra tanınmaya başlayan aronya üzerinde ilk bilimsel ar-ge çalışmaları 2012 yılında Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsünde başlanmıştır. Çok yıllık çalı formunda, ocak usulü yetiştirilir ve oldukça uzun ömürlü bir bitkidir. Geniş bir iklim kuşağı ve toprak şartlarına adapte olabilmesi, zengin içeriği ile insan sağlığına ve beslenmesine katkısı nedeni ile ‘süper meyve’ olarak da isimlendirilmektedir.
Aronya türüne ait ‘Nero’ ve ‘Viking’ adında iki çeşit Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü adına tescil edilmiş olup nüve bahçe tesisi ve çeşitlere ait baz materyaller üretilmiştir. Ülkemizde fidan üreten özel sektör şirketlerine 2020 yılı içinde baz materyaller dağıtılmış sertifikalı fidan üretimine başlanmıştır.
Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü tarafından ülkemiz şartlarına uyumu araştırılan ve olumlu sonuçlardan sonra yaygınlaştırma çalışmaları Bakanlığımız Tarım Orman İl Müdürlükleri vasıtasıyla ortaklaşa yapılmıştır. 2017 yılında başlatılan yaygınlaştırma çalışmaları pek çok ilimizde ortaklaşa devam etmektedir. Bu illerde tesis edilen meyveler ilk ürünlerini vermekte ve yüksek fiyatla satılabilmektedir. Geçen kısa sürede ülkemizde yaklaşık 1500 da alanda bahçeler kurulmuştur. Bu bahçeler tam verim cağına geldiklerinde (Yaklaşık 5 yıl) 1500 – 2000 kg ürün alınabilecektir. Fidan dikiminden sonra ikinci yıl meyve verimi başlamaktadır.
Çok önemli bir sağlık meyvesi olan ARONYA Soğuk algınlığı, mide hastalıkları, bağırsak, karaciğer ve safra kesesi dahil olmak üzere çeşitli hastalık ve radyasyon zehirlenmesi tedavisinde kullanılıyor. İyi kolesterol seviyesini artırdığı gibi kalp hastalığı ve diğer kardiyovasküler problemlere karşı da kullanılıyor. Ayrıca kan basıncını kontrol etmede yardımcı olur, sağlıklı kan şekeri düzeyini korur, bağışıklık sistemini güçlendirerek soğuk algınlığı ve gribal enfeksiyonlara karşı metabolizmayı güçlendirir. Beyin ve sinir sistemini besler, yaşlanma ile mücadeleye yardımcı yüksek antioksidan kapasitesine sahiptir.
Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü tarafından Aronya üzerinde çeşit geliştirme, yetiştirme tekniklerinin belirlenmesi, fidan üretici kuruluşlara baz materyal temini, yetiştiriciliğe yeni başlayacak üreticilere teknik yardım, yerinde ve sahada eğitim çalışmaları verilmektedir. Ayrıca değerlendirme şekilleri üzerinde de çalışmalar devam etmekte olup, aronya % 100 doğal meyve suyu, aronya kurusu (dondurarak kurutma, adi kurutma), aronya meyve çayı, aronya unu gibi ürünler geliştirilmektedir. Elde edilen aronya ürünleri “İKSİR 77” adıyla etiketlendirilmektedir. İksir 77 ismi marka tescili için Paten Enstitüsüne müracaat edilmiş süreç devam etmektedir.
Enstitüde yaklaşık 10 yıldır tanınan ve üzerinde çalışılan bu meyve türünün tanıtımının daha iyi yapılması, yaygınlaştırmasında doğru bilgilerin ve gelişmelerin kamuya aktarımı için son yıllarda geleneksel hale getirmeye çalışılan hasat şenlikleri düzenlenmektedir. 2020 yılında Aronya 4. Hasat Şenliği 7 Ekim’de Enstitü bünyesinde yapılmaktadır.