Haberi Sesli dinle
Getting your Trinity Audio player ready... |
1-7 Ekim Emzirme Haftası nedeniyle Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hasan Tahsin Şahin, yeni doğan bebek bakımı ve bebeğin anne sütü ile beslenmesi ile ilgili açıklamalarda bulundu.
Özel Yalova Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Hasan Tahsin Şahin, ‘ Yeni doğan bebeğin beslenmesi için en mükemmel besin anne sütüdür. Anne sütü öncelikle temiz bir besindir. Hazırlama, ısıtma gibi zorlukları yoktur, her an kullanıma hazırdır. Sindirimi kolaydır ve bebeği hastalıklardan korur. Özellikle ”ilk ağız sütü” diye bilinen kolostrum, doğumdan sonra hemen ya da mümkün olan en kısa süre içerisinde bebeğe verilmelidir. Kolostrum koyu sarı renkte olup, daha kıvamlıdır. Anne sütü dışında ilk altı ay bebeğe ek olarak su, şekerli su, bitki çayları (çay, ıhlamur, rezene) verilmez. İlk 6 ay sadece anne sütü vermek bebeğin tüm ihtiyacını karşılar.’ dedi.
Anne sütünün yapılmasını ve devamını sağlayan en önemli faktör bebeğin emmesidir. Bebek istediği sürede ve istediği miktarda emzirilmelidir. Ortalama emzirme süresi 12 – 15 dk, ortalama emzirme aralığı 2-3 saattir. Emzirme sırasında her iki göğüs verilmelidir. Göğüste çatlama veya şişme olması durumunda bile emzirmeye devam edilmelidir.
Anne sütünün bebeğe yettiğini anlamak için sağmak ya da ölçülü miktarda bebeğe süt vermek gibi şeyler yoktur. İyi beslenen bebek bol miktarda ve açık renkte idrar yapar. Bebeğin 3. gününde dışkısı sarı renge döner. Bunları gördüğünüzde biliniz ki sütünüz gayet iyidir ve bebeğinize yetmektedir. Ayrıca aile hekimi ve çocuk doktoru tarafından yapılan kontrollerinizde bebeğinizin kilo alımı yeterli ise çok ağlıyor ya da uyumakta zorlanıyor diye bebeğe mama verilmemelidir. Bu sadece kendinizi rahatlatır, bebeğe yarardan çok zararı vardır.
İlk 3 ay günde ortalama 20-30 gram yani ayda 600-900 gram arası kilo alan, 3 ay-6 ay arası günde ortalama 15-20 gram yani ayda 450-600 gram arası kilo alan bir bebeğin anne sütünden başka hiçbir besine ya da takviye gıdaya ihtiyacı yoktur.
Bebek doğduğu günden itibaren anneye yardımcı olacak bir kişi muhakkak bulunmalıdır. Çünkü ilk günlerde annenin tek ve asıl işi bebeği ile iletişim kurmak ve onu beslemektir.
Anne; gündüzleri aydınlık ve çok hafif bir müzik eşliğinde bebeği emzirmeli, geceleri ise karanlık ve sessiz bir ortamda bebeğini emzirip uyutmalıdır. Bu sayede gece-gündüz döngüsü bebeğe kazandırılmaya başlanır.
Anne sütünün yapımında hormonlardan sonra en önemli faktör strestir. Annenin ilk dönemlerde stresten uzak olması ve bebeğini besleyebileceğini düşünmesi bile süt yapımını arttırmaktadır.
Anne emzirme döneminde beslenmesine dikkat etmelidir. Bol su, komposto, hoşaf ve günde bir kez sütlü bir tatlı (sütlaç, muhallebi, pelte gibi) tüketmelidir. Çok şekerli ve baharatlı yiyeceklerden uzak durmalıdır.
Yeni annelere çocuk bakımı ile ilgili ipuçları;
*Annenin eli sürekli temiz olmalıdır.
*Kulak temizliğinde kulak çöpü kullanılmamalıdır. Sadece kulak kemerini pamuk yardımı ile silmek yeterli olacaktır.
*Gözlerinde bulunan çapaklar, kaynatılmış su yardımı ile temizlenebilir. Ayrıca burun kökü ve gözlerin birleştiği bölgeye 1-2 dakikalık dairesel hareketlerle masaj uygulanabilir.
*Doğduğu günden itibaren bebeğin tırnakları düz, batık oluşmayacak şekilde kesilebilir.
*Ağız özel bir temizlik gerektirmez; çünkü tükürük bezlerinin temizleyici bir etkisi vardır. Fakat pamukçuk gibi bir madde görüldüğünde karbonatlı su ile ağız içi ve yanak iç kısımları temizlenebilir.
*Burun tıkanıkları için tek kullanımlık serum fizyolojik buruna damlatılarak burun pompası ya da burun aspiratörü ile yavaşça ve zedelemeden çekilmeli, burun temizliği sağlanmalıdır. Çünkü burun tıkanıklığında hem bebeğin beslenmesi zorlaşacak hem de uyku düzeni bozulacaktır.
*Cilt temizliği banyo ile yapılır. Bebek göbeği düşmeden bile oda sıcaklığı 24 derece olacak şekilde ayarlandıktan sonra cildini yakmayacak derecede su ile kısa sürede yıkanabilir. Şampuan olarak kozmetik içermeyen ürünler tercih edilmelidir. Gerekli koşullar sağlanırsa bebek hergün yıkanabilir.
*Alt temizliği kızlarda suya batırılan pamuklarla veya sadece su içeren ıslak mendillerle, önden arkaya doğru yapılmalıdır. Kullanılan mendil veya pamuklar alkol içermemelidir. Erkek çocuklarda ise; sünnet derisi geriye çekilmemelidir. Bu uygulama ile deri çatlayıp, enfeksiyon kapabilir.
*Bebeğin kıyafetlerinin pamuklu ürünlerden seçilmesi önerilip, kullanmadan önce sıcak suyla yıkanıp ütülenmesi sağlanmalıdır.
*Genellikle göbek kordonu, doğumdan sonra 10 gün içinde düşer. 3 haftaya kadar düşmemesi de endişe edilecek bir durum değildir. Göbek kordonunda kokulu bir akıntı yoksa alkol, batikon gibi antiseptiklerle temizlenmesine gerek yoktur.
*Bebek doğduğu günden itibaren dışarı çıkartılabilir. Ancak kalabalık ortamlarda bulunmamasında fayda vardır. Sürekli dışarıda olmak bebeğin bakımının ihmal edilmesine neden olabilir.
Bebeğin doğumdan sonra göğüslerinde şişlik oluşursa kesinlikle ovulması, bastırılması, üzerine sıcak bez koyulması önerilmemektedir. Bu gibi durumlarda meme dokusu enfeksiyon kapabilir, hatta meme altında apse gelişebilmektedir. Bu şişliğin sebebi sadece anneden geçen hormonların bebeğin memesini büyütmesidir ki hiçbir şey yapılmadan 1-2 ay içerisinde kendiliğinden geriler.
İlk 3 ay ateş önemlidir. Yeni doğanlarda ateş acil bir durumdur. Ateşi fark edilen bebek ılık bir duş aldırıldıktan sonra en yakın sağlık kuruluşuna götürülmelidir. Morarma ve hızlı nefes alıp verme durumunda da vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurmak gerekmektedir.